Η ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Η Ελλάδα είναι μία από τις πιο πλούσιες χώρες σε βιοποικιλότητα στον κόσμο, καθώς φιλοξενεί μια απίστευτη ποικιλία οικοσυστημάτων και ειδών.
Ο βιολογικός πλούτος της Ελλάδας είναι από τους μεγαλύτερους της Ευρώπης και της Μεσογείου.

Η Ελλάδα είναι μια χώρα με:

• πολύτιμη φυσική κληρονομιά και σημαντική βιολογική ποικιλία,
• μεγάλη πυκνότητα ειδών και
• ένα εντυπωσιακό μωσαϊκό χερσαίων, υγροτοπικών και θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Η χώρα μας είναι προικισμένη με ποικιλία διαφορετικών οικοσυστημάτων και τοπίων:

• από τα ημιερημικά της ανατολικής Κρήτης
• έως τα σκανδιναβικά της Ροδόπης και
• τα αλπικά του Ολύμπου, του Σμόλικα, της Τύμφης, του Βόρα και άλλων οροσειρών της Βόρειας Ελλάδας.

Mοναδική χλωρίδα και πανίδα εμπλουτισμένη με πληθώρα ενδημικών ειδών, που εξαπλώνονται μόνο στην Ελλάδα ή μόνο σε συγκεκριμένα μέρη της χώρας. Το υψηλό ποσοστό ενδημικών ειδών που συναντάμε στην Ελλάδα οφείλεται κυρίως στη μακροχρόνια απομόνωση των νησιών καθώς και στο ότι, κατά τη διάρκεια των παγετώνων, πολλές ορεινές περιοχές της χώρας δεν πάγωσαν αλλά αντίθετα λειτούργησαν ως καταφύγια για διάφορα είδη. Ο πλούτος αυτός αποδίδεται στη θέση της χώρας στα όρια τριών ηπείρων (Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής) και σε παράγοντες όπως:

• η γεωλογική ιστορία της περιοχής,
• η αξιοσημείωτη κλιματική ποικιλία και κυρίως το ήπιο μεσογειακό κλίμα,
• το έντονο ανάγλυφο,
• τα πολλά νησιά και άλλα φυσικά φράγματα που εμποδίζουν τη διασπορά των ειδών,
• η απότομη μεταβολή του τοπίου από παράκτιο σε αλπικό μέσα σε λίγα μόλις χιλιόμετρα,
• ο μεγάλος αριθμός ποταμών, ρεμάτων, χαραδρών, κοιλάδων, χερσονήσων κ.λπ., και
• ο μεγάλος αριθμός σπηλαίων και άλλων υπόγειων σχηματισμών.

Η Ελλάδα διαθέτει ιδιαίτερα πλούσια και ενδιαφέρουσα χλωρίδα. Χωρίς υπερβολή η χώρα μας είναι ένας πραγματικός βοτανικός παράδεισος.

Η ελληνική χλωρίδα αριθμεί περί τα 5.700 καταγεγραμμένα είδη, από τα οποία το 13,2% περίπου (750 είδη) είναι ενδημικά (Πηγή: Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων των Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας, 2009).

Το ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό ενδημικών ειδών σε σχέση με άλλες χώρες οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων όπως:

• η σύνθετη τοπογραφία της χώρας με τις ψηλές οροσειρές, τις πολυάριθμες χαράδρες, τα αναρίθμητα νησιά, νησίδες, βραχονησίδες και χερσονήσους,
• η γεωλογική δομή με τον πλούτο των πετρωμάτων που εμφανίζει,
• ο εμπλουτισμός της χλωρίδας με είδη της Κεντρικής Ευρώπης που βρήκαν καταφύγιο νοτιότερα κυρίως κατά την περίοδο των παγετώνων, αλλά και με είδη από την Ανατολία και τον Πόντο και
• η παρουσία του ανθρώπου, ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους.

Η ελληνική πανίδα αριθμεί περί τα 23.130 καταγεγραμμένα είδη ζώων της ξηράς και των γλυκών νερών και 3.500 είδη της θάλασσας (Πηγή: Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας, 2009).
Όπως η χλωρίδα, έτσι και η ελληνική πανίδα διακρίνεται και για το υψηλό ποσοστό ενδημισμού, καθώς έως σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 4.000 ενδημικά είδη της ξηράς και των γλυκών νερών.
Τον πλούτο της ελληνικής πανίδας αντιπροσωπεύουν θηλαστικά, πουλιά, αμφίβια, ερπετά, ψάρια και ασπόνδυλα.
Είναι, ωστόσο, γνωστό ότι η πανίδα της χώρας δεν είναι καλά μελετημένη, ενώ τα μεγαλύτερα κενά γνώσης υπάρχουν για τα ασπόνδυλα.

(Πηγή: WWF FACTSHEET, ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ, ΕΛΛΑΔΑ – ΜΙΑ ΠΛΟΥΣΙΑ ΧΩΡΑ)

Στην Ελλάδα συναντάμε:

• το 17,8% των ειδών ζώων της Ευρώπης.
• το 40% των φυτικών ειδών της Ευρώπης.
• 476 είδη ψαριών της θάλασσας, από τα περίπου 600 που έχουν καταγραφεί στη Μεσόγειο.
• Πλούσια ερπετοπανίδα με 64 είδη, από τα οποία 9 ενδημικά
• 115 θηλαστικά, λίγο λιγότερα από τα μισά είδη που απαντώνται στην Ευρώπη, ζουν ή επισκέπτονται τη χώρα και τις θάλασσες μας.
• 154 είδη ψαριών του γλυκού νερού, καθώς η Ελλάδα είναι η πλουσιότερη χώρα της Ευρώπης όσον αφορά την ιχθυοπανίδα ποταμών και λιμνών.
• 22 από τα 64 είδη αμφιβίων της Ευρώπης. Από αυτά, τα τρία είναι ενδημικά.
• στη Δαδιά, τη γη των αρπακτικών, έχουν παρατηρηθεί 36 από τα 38 είδη ημερόβιων αρπακτικών της Ευρώπης.
• Περισσότεροι από 800 μικροί αλλά εξαιρετικά σημαντικοί υγρότοποι έχουν καταγραφεί σε 75 ελληνικά νησιά.
• 32 από τα 200 σημαντικότερα δάση της Μεσογείου βρίσκονται στην Ελλάδα.